Bağımsız yaşayabilen çok küçük organizmalardır. Kendi arasında birbirleriyle ilişkili fakat belirli yönlerden farklılıklara sahip suş olarak bilinen kümelerden oluşur. Büyüklükleri 0.5 – 5 µ(micron) arasında değişir prokaryot canlılardır.
Büyüklükleri 0.5 – 5 µ(micron) arasında değişir prokaryot canlılardır, ve tek hücreli mikroskobik canlılar olararak isimlendirilir.
Görüntülenmelerinde; Işık mikroskopisi, Faz kontrast mikroskopisi, Karanlık alan mikroskopisi, Elektron mikroskopisi kullanılabilir.
Bakteriler isimlendirilirken; Kendisine ait bir özellik, Oluşturduğu hastalık, Görüldüğü coğrafi bölgeye göre, Bulan kişini adına göre vb. şeylere göre isimlendirilebilir.
Bakteriler isimlendirilirken iki tane isim kullanılır; İlk isim cins isimdir ve büyük harfle başlar, İkinci isim ise tür ismidir ve küçük harfle başlar.
Sınıflandırma yapılırken; makroskobik, mikroskobik, üreme ve metabolik yönden sınıflandırılır.
- Makroskobik yönden sınıflandırmada; Besiyerindeki Şekil Renk Koku Boyut Dış görünüş değerlendirilir.
- Mikroskobik yönden sınıflandırmada; Büyüklük Şekil ve görünüş ( kok, basil, spiral, çubuk vb. ) Gram boyanma özellikleri değerlendirilir.
- Üreme ve metabolik yönden sınıflandırma
Üreme ve metabolik yönden sınıflandırma
Aerop, Anaerop , Özel besin gereksinimleri ( yani nasıl besleniyorlar), Son metabolik özellikleri ( yani son tepkimesinde çıkardığı en son ki ürün ), Sahip oldukları enzimler ( diğer bakterilerden farklı enzimlere sahip olabilirler ), Genotiplerine göre de sınıflandırabiliriz. Bakterilerin morfolojik yapısı ; Hücre duvarı dışındaki yapılar; Flajella , Fimbrialar ve Kapsül Hücre duvarı Sitoplazmik membran Sitoplazma;Nükleoid ve plazmidler , Ribozomlar ve İnklüzyon cisimcikleri Bakterilerin dış yapıları ; Bakteri hücreleri çevrelerinden haberdar olmalı ve çevreye yanıt verebilmeli Hücre duvarı ile bu gerçekleşemez.
Bir çok hücre çevre ile ilişkisini dış uzantıları ile gerçekleştirir. Bu uzantıların isimleri ;
- Pili ; Hücre yüzeyinden dışarı uzanan protein yapıda çıkıntılardır. Çok sayıda saç benzeri yapılardır.
- Sex pilusu ; Uygun hücre ile teması sağlayan ve konjugasyon adı verilen verici hücre ile alıcı hücre arasında genetik madde alışverişinde görev alan piliden daha uzun yapılardır.
- Flagella ; Hücreden dışarı uzanan piliden daha uzun protein yapıda uzantılardır. Görevi: Hareketi sağlar, tüm bakterilerde bulunmaz
- Kapsül ; Bazı bakterilerin dış yüzeylerinde genellikle polisakkarit yapıda madde bulunur. Buna kapsül denir .
